Accessibility tools panel
X

Syndrom oszusta. Czym jest i jak sobie z nim radzić?

Syndrom oszusta to zjawisko, o którym mówi się, gdy osoba zmaga się z poczuciem niepewności i „oszukiwania” w jakiejś dziedzinie. Skąd bierze się syndrom oszusta i jak sobie z nim radzić, aby nie blokował osiągania w życiu ważnych celów osobistych i zawodowych?

Na czym polega syndrom oszusta?

Syndrom oszusta – co to właściwie jest? Dziś wiele słyszy się o tej przypadłości, jednak warto nieco bliżej przyjrzeć się temu zjawisku. Z syndromem oszusta ma się do czynienia wtedy, gdy człowiek czuje się niepewny i ma silne poczucie niezasługiwania na coś (np. na pochwały, na nagrody, sukcesy, awans, bycie docenionym i podziwianym przez bliskich i znajomych). Syndrom oszusta (ang. imposter syndrome) najczęściej pojawia się w kontekście własnych dokonań na polu zawodowym czy też na ścieżce edukacji. Kogo dotyka? Często cierpią na niego barto ambitne osoby, które dodatkowo cechuje perfekcjonizm. Z syndromem oszusta zmagają się też ludzie z niskim poczuciem własnej wartości, którzy nie potrafią czerpać satysfakcji z własnych osiągnięć. W myśleniu i postrzeganiu świata przez takie osoby tkwi pewien paradoks: z jednej strony chcą jak najlepiej wykonywać to, co do nich należy i otrzymywać za to uznanie społeczeństwa, a z drugiej strony jednak nie mogą uwierzyć, że coś osiągnęły.

Syndrom oszusta – przyczyny

Skąd się bierze syndrom oszusta? Specjaliści nie podają jednej przyczyny, która wywołuje u ludzi występowanie tej przypadłości. Można jednak wymienić kilka czynników, które w jakiś sposób sprzyjają pojawieniu się w dorosłym życiu syndromu oszusta. Jednym z takich czynników jest dorastanie w domu, w którym panowała zasada, że wysokie oceny w szkole są najważniejszą miarą sukcesu. Jednak, jak wskazują badania, syndrom oszusta dotyka także wiele osób, które w dzieciństwie z łatwością osiągały wysokie wyniki w nauce, były utalentowane w wielu dziedzinach i podziwiane przez bliskich, nauczycieli i rówieśników. W takich warunkach bardzo łatwo jest dziecku uwierzyć, że otrzymuje uwagę i uczucia tylko wówczas, gdy zrobi coś perfekcyjnie i otrzyma najwyższe możliwe noty za swój wysiłek. Skutkuje to później z ciągłym zmaganiem się z męczącym poczuciem bycia niekompetentnym. Taka osoba może też mieć wrażenie, że nie zasługuje na nic dobrego, jeśli nie wykonała swojej pracy czy innych życiowych obowiązków na najwyższym poziomie.

Być może zainteresuje Cię artykuł na temat tego, jak zwiększyć pewność siebie.

Syndrom oszusta – test

Możesz łatwo sprawdzić, czy cierpisz na syndrom oszusta. Test polega na udzieleniu szczerej odpowiedzi na około 20 pytań.

  • Czy kiedy coś Ci się udaje i zostajesz doceniony za swoje osiągnięcia, masz jakieś wątpliwości, dotyczące tego, czy będziesz w stanie powtórzyć ten sukces w przyszłości?
  • Czy obawiasz się, że możesz ponieść porażkę w nowym zadaniu lub przedsięwzięciu, mimo że na ogół dobrze sobie radzisz?
  • Czy odczuwasz niepokój, że inni odkryją, że brakuje Ci wiedzy lub umiejętności w jakiejś dziedzinie?
  • Czy czujesz się rozczarowany własnymi osiągnięciami i przychodzi do Ciebie refleksja, że powinieneś osiągnąć już w życiu znacznie więcej?
  • Czy masz wrażenie, że sukces zawdzięczasz szczęściu?
  • Czy przyjmujesz z trudem komplementy i pochwały dotyczące Twojej inteligencji lub osiągnięć?
  • Czy zdarzało Ci się odnieść sukces w teście lub zadaniu, mimo że przed przystąpieniem do niego bałeś się, że sobie nie poradzisz?

To zaledwie kilka przykładowych pytań, nad którymi należy się głębiej zastanowić, wypełniając test na syndrom oszusta. Jeśli podejrzewasz u siebie lub swoich bliskich tę przypadłość – skonsultuj się z naszą poradnią i pamiętaj, że nie jesteś sam. Z tym problemem zmaga się dziś bardzo wielu ludzi.

A więc syndrom oszusta ma objawy tj. m.in.:

  • Poczucie bycia niewystarczającym, niekompetentnym i za mało doświadczonym, mimo że nie ma żadnych przesłanek i dowodów na to, aby tak sądzić.
  • Obawa przed tym, że ktoś nagle zdemaskuje brak wiedzy.
  • Brak wiary w komplementy i pochwały otrzymywane od innych.
  • Poczucie bycia niegodnym sukcesu.
  • Przekonanie, że osiągnięcia są wynikiem dobrego losu i uśmiechu szczęścia, a nie uczciwej pracy.

Sprawdź też ten wpis: jak pokonać nieśmiałość – sposoby.

Syndrom oszusta – leczenie

Syndrom oszusta – jak sobie radzić, gdy odbiera Ci on radość życia? Pamiętaj, że w żadnym wypadku nie powinien być on lekceważony, ponieważ może skutecznie blokować Twój rozwój zawodowy i osobisty. Nieleczony syndrom oszusta może też hamować przed podjęciem jakiegokolwiek działania z obawy przed porażką i ośmieszeniem. Jak leczyć syndrom oszusta? Najskuteczniejszym sposobem, który rekomendujemy w SuperEgo jest psychoterapia. Pomaga ona bowiem odkryć wiele przyczyn, które mogą być odpowiedzialne za objawy syndromu oszusta, a także przezwyciężyć syndrom oszusta poprzez wzmacnianie własnych zasobów. Świetnym sposobem na to, jak wyjść z syndromu oszusta są też warsztaty rozwoju osobistego, podczas których proponowane są uczestnikom różne metody pracy rozwojowej.

Zobacz także

Warsztaty dla dorosłych 2024!

Serdecznie zapraszamy do udziału w warsztatach dla dorosłych, które są organizowane przez Fundację PozyTYwka i jej wieloletnich współpracowników, a finansowane z budżetu miasta Wrocław. W tegorocznej ...
więcej »

Niska samoocena – co robić? Poznaj przyczyny i objawy

Niska samoocena to złożone zjawisko psychologiczne, które wykracza daleko poza chwilowe wahania nastroju czy poczucie niepewności. To trwałe przekonanie o swojej niskiej wartości, które wpływa na ...
więcej »

Na czym polega kontrakt terapeutyczny? Co powinien zawierać i czy można go zerwać?

Decyzja o rozpoczęciu psychoterapii to ważny krok na drodze do lepszego zrozumienia siebie i radzenia sobie z wyzwaniami emocjonalnymi. Aby ten proces przebiegał skutecznie, zarówno pacjent, ...
więcej »

Dysonans poznawczy – teoria, skutki, definicja

Kupujesz drogi telefon, który od dawna marzył Ci się jako idealne narzędzie do pracy i rozrywki. Chwilę później odkrywasz, że w promocji dostępny jest niemal identyczny ...
więcej »

Męskie uczucia – czyli co czują mężczyźni

Jak mężczyzna wyraża uczucia? Stereotypy często ograniczają nas do wąskich ról – kobietom przypisując emocjonalność, a mężczyznom racjonalność. Badania pokazują jednak, że mężczyźni również przeżywają głębokie ...
więcej »

Jak stres wpływa na to, co jemy?

Stres to nieodłączna część współczesnego życia. Codzienne wyzwania, zarówno w pracy, jak i w życiu osobistym, mogą powodować znaczne napięcie. Jednak, poza oczywistymi skutkami psychicznymi i ...
więcej »

Dekompensacja w psychoterapii. Czym jest dekompensacja psychotyczna?

Zdarzają się w życiu nieoczekiwane i naładowane potężnym ładunkiem emocjonalnym sytuacje, które są w stanie przekroczyć możliwości adaptacyjne psychiki człowieka. Może wtedy dojść do tak zwanej ...
więcej »

Aleksytymia – jak z nią żyć? Poznaj przyczyny, objawy, sposoby leczenia 

Aleksytymia, czyli trudność w rozpoznawaniu i wyrażaniu własnych emocji to problem, z którym zmaga się coraz więcej osób. Według szacunków psychiatrów może dotyczyć blisko 10 procent ...
więcej »

Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP). Czym jest i dla kogo jest przeznaczona? 

Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP), znana również jako terapia Kernberga jest zaawansowaną formą terapii psychodynamicznej. Jest ona szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń osobowości, w tym zaburzenia ...
więcej »

Proszę obrócić urządzenie