Accessibility tools panel
X

Kim jest narcyz? Jak rozpoznać osobę z osobowością narcystyczną? Definicja i objawy

Kim jest narcyz? Na czym dokładnie polega to zaburzenie osobowości? Dowiedz się, czym jest narcyzm i jakie są cechy charakterystyczne dla narcystycznego zaburzenia osobowości. Czy związek z narcyzem jest możliwy?

Narcyz – co musisz o nim wiedzieć?

Określenie narcyz pochodzi z mitologii greckiej. Termin narcyzm wywodzi się z mitu o pięknym młodzieńcu, który wprawiał w zachwyt płeć przeciwną. Odrzucał jednak miłość (np. nimfy Echo), ponieważ był niezwykle wybredny, a przy tym dumny i arogancki. Afrodyta skazała go na zakochanie się we własnym odbiciu. Dziś mówi się, że osobowość narcystyczna jest ukierunkowana mocno na samego siebie, a cechy narcystyczne mogą się rozwijać już w dzieciństwie (zarówno wówczas, gdy dziecko jest za bardzo komplementowane i rozpieszczane oraz mało się od niego wymaga, jak i wtedy, gdy jest lekceważone i ciągle krytykowane). Warto też mieć świadomość, że sformułowanie osobowość narcystyczna jest bardziej popularne (lub historyczne), ale nie naukowe.

Narcyzm – co to?

Narcyzm to cecha osobowościowa, która wyolbrzymia ważność własnej osoby i nazbyt mocno nadaje znaczenie własnym umiejętnościom. Freud w 1910 roku po raz pierwszy użył terminu narcyzm. Definicja odnosiła się wówczas do osób, które potrafią kochać tylko siebie lub kogoś, kogo kiedyś traktowały jako część swojej osoby. Narcyzm (zaburzenie osobowości) odnosi się do ludzi, którzy wierzą, że są wybitnie obdarzeni talentami, nie przyjmują do siebie żadnej krytyki i czasem postępują wręcz bezlitośnie wobec bliskich osób.

narzyc cechy

Narcystyczne zaburzenie osobowości – charakterystyka

Narcyzm charakteryzuje się brakiem poczucia własnej wartości oraz nadwrażliwością na wszelką krytykę. Jak poznać, że ktoś jest narcyzem? U osoby z tym zaburzeniem można często zauważyć samouwielbienie oraz przesadną pewność siebie, rekompensującą niską samoocenę, którą odznacza się narcyz. Cechy towarzyszące takiej osobie to m.in.:

  • wyolbrzymianie swoich talentów (często mimo braku wybitnych osiągnięć);
  • chęć bycia lepiej traktowanym od innych i bycia podziwianym czy komplementowanym;
  • zazdrość wobec innych i/lub przekonanie o tym, że to inni są zazdrośni;
  • aroganckie, wyniosłe zachowanie i traktowanie ludzi z góry;
  • wyobrażenia o wielkim sukcesie i doskonałości;
  • wykorzystywanie innych ludzi, aby osiągać osobiste zamierzenia;
  • brak empatii, niechętne utożsamianie się z sytuacją, w której znajdują się inni.

Narcyz ma również tendencje do manipulacji emocjonalnej i zalicza się do jednego z 10 typów toksycznych ludzi.

Zachowania narcyza często doprowadzają do napięć w relacjach. Narcyz ma dodatkowo tendencje do izolowania się z powodu braku odpowiednich zdolności do nawiązywania więzi, a także budowania zdrowych związków. W konsekwencji dochodzi do wielu spięć, konfliktów i trudnych sytuacji, w których potrzebny jest sprawdzony psycholog. W Superego podczas terapii zidentyfikujemy i nazwiemy główny problem, a następnie zaproponujemy skuteczne metody i narzędzia do jego rozwiązania.

Narcyzm – objawy

Objawy narcyzmu to przede wszystkim:

  • poczucie, że wszystko mi się należy,
  • przeświadczenie o byciu lepszym od innych,
  • przesadne skupienie na sobie,
  • ignorowanie uczuć i potrzeb innych ludzi,
  • branie krytyki i uwag innych mocno do siebie,
  • obwinianie otoczenia za swoje niepowodzenia,

Jak zachowuje się narcyz? Często odnosi się do innych w bardzo nieprzyjemny sposób. Poniża drugą osobę, ubliża jej i jest arogancki. Wiele osób zastanawia się także czy udany związek i relacja romantyczna z osobą cierpiącą na narcystyczne zaburzenie osobowości jest w ogóle możliwa.

Jak zachowuje się osoba narcystyczna w związku?

Narcyz w związku:

  • jest przekonany, że robi dobrze, mimo że zachowuje się często w sposób nieakceptowalny społecznie,
  • rani swojego partnera lub partnerkę (często poprzez niewierność),
  • obwinia wszystkich dookoła, nie widząc żadnej winy w sobie,
  • uchodzi za dżentelmena, stara się być uwodzicielski i manipuluje innymi dla swoich korzyści.

Związek z osobą, która cierpi na narcystyczne zaburzenie osobowości, jest możliwy. Wymaga jednak wiele trudu i pracy. Partner czy partnerka samodzielnie nie zdoła pomóc narcyzowi. Konieczna jest profesjonalna pomoc psychologiczna z zewnątrz. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pomoc, której potrzebujesz.

Zobacz także

Warsztaty dla dorosłych 2024!

Serdecznie zapraszamy do udziału w warsztatach dla dorosłych, które są organizowane przez Fundację PozyTYwka i jej wieloletnich współpracowników, a finansowane z budżetu miasta Wrocław. W tegorocznej ...
więcej »

Dekompensacja w psychoterapii. Czym jest dekompensacja psychotyczna?

Zdarzają się w życiu nieoczekiwane i naładowane potężnym ładunkiem emocjonalnym sytuacje, które są w stanie przekroczyć możliwości adaptacyjne psychiki człowieka. Może wtedy dojść do tak zwanej ...
więcej »

Aleksytymia – jak z nią żyć? Poznaj przyczyny, objawy, sposoby leczenia 

Aleksytymia, czyli trudność w rozpoznawaniu i wyrażaniu własnych emocji to problem, z którym zmaga się coraz więcej osób. Według szacunków psychiatrów może dotyczyć blisko 10 procent ...
więcej »

Zaburzenia integracji sensorycznej – skąd się biorą i jak je leczyć?

Zaburzenia integracji sensorycznej (SI) stanowią wyzwanie, które coraz częściej stawiają przed nami różnorodne grupy wiekowe – od dzieci po dorosłych. Ponieważ zaburzenia integracji sensorycznej mogą znacząco ...
więcej »

Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP). Czym jest i dla kogo jest przeznaczona? 

Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP), znana również jako terapia Kernberga jest zaawansowaną formą terapii psychodynamicznej. Jest ona szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń osobowości, w tym zaburzenia ...
więcej »

Przebodźcowanie dziecka i osoby dorosłej – objawy i wpływ na psychikę

Nadmiar bodźców, które docierają do nas każdego dnia, może mieć poważne konsekwencje dla psychiki i ogólnego samopoczucia. W tym wpisie wyjaśniamy, czym jest przebodźcowanie dziecka oraz ...
więcej »

Overthinking, czyli nadmierne myślenie. Jak sobie radzić?

Jak przestać nadmiernie myśleć? Overthinking to nie tylko przesadna analiza sytuacji czy problemów, ale także stan umysłu, który może prowadzić do chronicznego stresu, lęków i trudności ...
więcej »

FOMO, czyli strach przed tym, co nas omija. Czy to choroba?

FOMO (fear of missing out) szczególnie daje się we znaki w dobie, gdy informacje napływają do nas szybciej niż kiedykolwiek. Dziś życie społeczne odbywa się w ...
więcej »

Kryzys wieku średniego – kiedy się zaczyna, ile trwa, co robić?

Kryzys wieku średniego u mężczyzn, jak i u kobiet to temat, który wzbudza często wiele emocji i skłania do głębszych refleksji. Dla niektórych jest to okres, ...
więcej »

Proszę obrócić urządzenie